هیچ ذکری، بالاتر از «ذکر عملی» نیست؛ هیچ ذکر عملی، بالاتر از « ترک معصیت در اعتقادیات و عملیات نیست. »
و ظاهر این است که ترک معصیت به قول مطلق، بدون « مراقبه دائمیه »، صورت نمی گیرد.

والله الموفق
العبد محمد تقی البهجة

منبع: ازها

کوچک و بزرگ باید بدانیم: راه یگانه برای سعادت دنیا و آخرت، بندگی خدای بزرگ است؛ و بندگی، در ترک معصیت است در اعتقادیات و عملیات.
آنچه را که دانستیم، عمل نماییم و آنچه را که ندانستیم، توقف و احتیاط نماییم تا معلوم شود، هرگز پشیمانی و خسارت، در ما راه نخواهد داشت؛ این عزم اگر در بنده، ثابت و راسخ باشد، خدای بزرگ، اولی به توفیق و یاری خواهد بود.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته، و الصلاة علی محمد و آله الطاهرین، واللعن علی أعدائهم أجمعین.

منبع: ازها

در بحارج ۸۹ از حضرت‌صادق(ع) روایت نموده:

هر کس پیش از ظهر روز جمعه دو رکعت نماز بکند در هر رکعت یک مرتبه سوره(حمد) و شصت‌مرتبه سوره (قُل هُوَ اللّه) را بخواند و در سجودش بگوید( بعد از ذکر سجود):

سَجَدَ لَکَ سَوادی وَ خیَالی وَ آمَنَ بِکَ فُؤادی وَ أبُوءُ إلَیْکَ وَ‌ أعْتَرِفُ لَکَ بِالذِّنْبِ الْعَظیم عَمِلْتُ سُوءً

وَ ظَلَمْتُ نَفْسی فَاغْفِرلی ذُنُوبی فَإنِّهُ لا یَغْفِرُ الذِّنُوبَ إلاّ أنْتَ أعوذُ بِعَفْوکَ مِنْ عُقُوبِتَکَ وَ‌ أعوذُ

بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَ أعوذُ بِکَ مِنْکَ لا أبْلُغُ مِدْحَتَکَ وَلا اُحْصی نِعْمَتَکَ وَلا الثّناءَ وَ عَلَیْکَ أنْتَ کَما

أثْنَیْتَ عَلی نَفْسِکَ وَ‌عَمِلْتُ سُوءً وَ‌ ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِرْلی ذُنُوبی إنِّهُ لا یَغْفِرَ الذِّنُوبَ إلاّ أنْتَ.

پس کسی که این کار را بکند ثواب آن را دارد که چهل‌مرتبه قرآن را قرائت نموده.

قرائت قرآن يكى از واجبات است و بايد قرآن را خواند. ما هم مى‌خوانيم، ولى چرا حال ما كه قرآن مى‌خوانيم با آن كسى كه نمى‌خواند فرقى نمى‌كند؟ من كه قرآن مى‌خوانم در امتحانات خود موفق مى‌شوم و آن هم كه قرآن نمى‌خواند، در امتحانات خود موفق مى‌شود، پس چه فايده‌اى دارد؟

خداوند متعال مى‌فرمايد: (فَاقرَءواْ ما تَيَسَّرَ مِنَ القُرءان);

هر چه از قرآن ميسّر مى‌شود بخوانيد.

قرآن، كتاب الهى و وسيله نجاتى است كه از طرف خداوند براى هدايت و تكامل انسان‌ها نازل شده است، تا آن را بخوانند و بفهمند و با عمل به دستورهايش رستگار و سعادت‌مند شوند.

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود:

هيچ يك از مردم نمى خوابد مگر اينكه فرشته اى بر او نگهبان است و هر شب دو بار او را از خواب بيدار مى كند و مى گويد: اى بنده خدا! برخيز براى ياد خدا (و مناجات و نماز شب ) او ثناى فرشته اى كه او را بيدار مى كرد مى شنيد.

مرحوم ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى ، ذيل اين روايت مى نويسد: اين اخبار را انكار نكن ، من خدا را شاهد مى گيرم كه از شب زنده داران و متهجّدين ، كسى را مى شناسم كه صداى فرشته اى كه او را در هنگام سحر بيدا مى كند مى شنود كه به او به لفظ آقا خطاب مى كند و او براى ذكر خدا و نماز شب بر مى خيزد.

جُنيد بغدادى را - كه از مشايخ عرفان بود - در خواب ديدند و از وى پرسيدند: خداوند با تو چگونه رفتار كرد؟

گفت : تمام آن اشارات و رموز عرفانى از دست رفت و آن عبارات ، در هم ريخت و آن علوم از دل ناپديد گشت و آن رسوم از هم پاشيد و جز ركعت كوتاهى كه هنگام سحر به جا آورديم ، ما را چيز ديگرى سود نبخشيد.

امام صادق عليه السلام به سليمان ديلمى فرمود:
اى سليمان ! نماز شب را ترك نكن ، همانا زيانكار كسى است كه از نماز شب محروم بماند.

  1) باعث خشنودي خدا و دوستي ملائكه است.

  2) باعث مباهات خداوند بر فرشتگان است.

  3) باعث درخشش براي اهل آسمان همانند ستارگان است.

  4) باعث روشني دل است.

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

كُلُوا الثّومَ وَتَداوَوا بِهِ فَإِنَّ فيهِ شِفاءً مِن سَبعينَ داءً؛
بخوريد سير را و مداوا كنيد با او، كه هفتاد بيمارى را شفا مى دهد.

مكارم الاخلاق، ص 182

امام رضا عليه السلام :

اَلتّينُ يَذهَبُ بِالبَخرِ وَيَشُدُّ العَظمَ وَيُنبِتُ الشَّعرَ وَيَذهَبُ بِالدّاءِ وَلايُحتاجُ مَعَهُ إِلى دَواءٍ؛
انجير بوى بد دهان را برطرف، استخوانها را محكم، رويش مو را زياد، بيمارى را برطرف مى كند و با وجود آن احتياجى به دارو نيست.

وسائل الشيعه، ج17، ص133،

امام صادق عليه السلام :

نِعمَ الطَّعامُ الزَّيتُ يُطَيِّبُ النَّكهَةَ وَيَذهَبُ بِالبَلغَمِ وَيُصفِى اللَّونَ وَيَشَدُّ العَصَبَ وَيَذهَبُ بِالوَصَبِ وَيُطفِى ءُ الغَضَبَ؛
زيتون غذاى خوبى است، دهان را خوشبو مى كند، بلغم را از بين مى برد، چهره را باز، اعصاب را محكم مى كند و مرض را مى برد و خشم را خاموش مى كند.

مكارم الاخلاق، ص 190

امام صادق عليه السلام :

لَو يَعلَمُ النّاسُ ما فِى التُّفّاحِ، ماداوَوا مَرضاهُم إِلاّ بِهِ، أَلا وَإِنَّهُ أَسرَعُ شَىْ ءٍ مَنفَعَةً لِلفُؤادِ خاصَّةً وَإِنَّهُ نَضوحَةٌ؛
اگر مردم مى دانستند چه خواصى در سيب وجود دارد، بيماران خود را تنها با آن درمان مى كردند. سيب از هر چيزى سريع تر به قلب فايده مى بخشد به ويژه آن كه خوشبو كننده مى باشد.

طب الأئمه، ص 135

امام صادق عليه السلام :

صَنائِعُ المَعروفِ وَحُسنُ البِشرِ يُكسِبانِ المَحَبَّةَ وَيُدخِلانِ الجَنَّةَ وَالبُخلُ وَعَبُوسُ الوَجهِ يُبعِدانِ مِنَ اللّه  وَيُدخِلانِ النّارَ؛
نيكوكارى و گشاده رويى، محبت آورند و به بهشت مى برند و بخل و ترشرويى از خدا دور مى كنند و به دوزخ برند.

كافى، ج2، ص103، ح5

 

 

ثَلاثٌ مَنْ اَتَى اللّه‏َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه‏ُ لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاِْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَميعِ الْعالَمِ وَ الاِْنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛

هر كس يكى از اين كارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را براى او واجب مى‏گرداند: انفاق در تنگدستى، گشاده‏ رويى با همگان و رفتار منصفانه.

نهج الفصاحه، ح 1281

امام على عليه السلام :

اَلبِشرُ أَوَّلُ البِرِّ؛

گشاده رويى، سرآغاز نيكى است.

غررالحكم، ج1، ص79، ح295 

جایگاه تفکر در قرآن

قبل از اینکه ما نقش تفکر را در بدست آوردن معانی و مفاهیم قرآنی را بررسی کنیم بهتر است ابتدا ببینیم قرآن، نسبت به عقل بشری چه نگاهی دارد، آیا اندیشه بشری را در مقابل خداوند متعال، مردود می‌داند یا بر عکس آن را وسیله‌ای برای رسیدن به خداوند؟
در آیات مختلف قرآنی ما می‌بینیم پیوسته صاحبان فکر و اندیشه را مورد خطاب قرار داده و از جمله در سوره صاد آیه 29 بیان می‌دارد که « صاحبان خرد پند گیرند.» و همچنین در سوره مومن آیات 53و54 بیان می‌دارد که فقط صاحبان عقل هدایت می‌یابند با این بیان که « وسیله هدایت و پند آموز صاحبان خرد گردد » و همچنین در سوره روم آیه 28 چنین آمده « برای آن گروهی که تعقل می‌کنند» و در سوره ق آیه 37چنین آمده « پندی است برای کسی او را دلی (عقلی و خردی) باشد.»

اش به جایی برسیم که زبانمان باعث بدست آوردن دل دیگران شود نه اینکه با زخم زبان، باعث رنجش دیگران شویم.

 زبان وسیله بیان تفکر

زبان یکى از مهم ترین ابزارهاى ارتباطى میان ما و جهان پیرامون مان است که براى برداشتى اصولى و درست ازمناسباتمان به آن نیازمندیم. چنین ارتباطى ، خود، مى تواند یکى از مهم ترین کارکردهاى زبان قلمداد شود. ما به وسیله زبانمان است که مى توانیم فرهنگمان را به جهان عرضه کرده وحتى ازآن دفاع نماییم.

برای تفسیر قرآن در مرحله‌ی ظاهر دو بال نیرومند لازم است: یكی«برهان عقلی»، یعنی علم حصولی كه شرط مهمّ مخاطب وحی قرار گفتن و تدبّر تام در آن است و دیگری سنت معصومین(ع) كه ناظر به مطالب تفسیری ظاهر قرآن است.

مفاد این سخن نه این است که نظر عقلى باطل و کسب علوم عقلى ناصواب و برهان ناتمام است ؛ چه اینکه خود قرآن کریم ، که مهمترین منطق وحى است ، فهم حقایقش را گاهى اضافه به دانشمندان فرمود، و گاهى به خردمندان ، و گاهى به اندیشمندان ، و گاهى به صاحبدلان و نظایر آنان و فرمود: ویرى الذین اوتوا العلم الذى انزل الیک من ربک هو الحق . و فرمود: انا انزلناه قرآنا عربیا لعلکم تعقلون .  و فرمود: کذلک نفصل الایات لقوم یتفکرون . و فرمود: افلا یتدبرون القرآن ام على قلوب اققالها .  و آیات بسیار دیگر از قبیل هر یک اینها.
غرض اینکه هر کس حظ او در علوم اوفر و بهره وى از آنها بیشتر است ، نصیب او از قرآن بیشتر است ؛ که کتاب عقل و علم و فکر است ؛ و حاشا که قرآن و عرفان و برهان از هم جدایى داشته باشند.

قرآن كریم در مورد تثلیث

عقیده ما مسلمانها و نص قرآن کریم این است که عیسی مردم را به یگانه پرستی و خداپرستی دعوت کرده و خودش را فقط بنده خدا معرفی کرده است. در این بحثی نیست، صحبت در این است که این کلمه " ابن الله " که اینها می گویند، چه می گویند؟ وقتی که ما به معتقدین به " ابن الله " مراجعه می کنیم می بینیم این مطلبی را که شما می گویید نمی گویند. شما هنوز هم در تعبیرات مسیحیها می بینید می گویند " خدای ما مسیح ". پدر و پسر و روح القدس را در عین اینکه سه چیز می دانند یکی هم می دانند: خدای ما به آسمان رفت و خدای ما از آسمان خواهد آمد، خدای ما مسیح. قرآن که در آن زمان با این صراحت این را نفی کرد، خود مسیحیهای آنوقت نگفتند ما که واقعا به چنین مطلبی معتقد نیستیم، خودشان از خودشان دفاع نکردند چون واقعا به چنین چیزی معتقد بودند. نگفتند ما این تعبیر را که می گوییم مجاز را می گوییم، ما که نمی گوییم واقعا این پسر خداست.

برگزیده تفسیر نمونه جلد دوم «آیة اللّه مكارم شیرازى »

تفسیر سوره نحل [16]

زشتى دروغ از دیدگاه قرآن و اسلام

آیـه فوق از آیات تكان دهنده اى است كه در زمینه زشتى دروغ سخن مى گویدو دروغگویان را در سر حد كافران و منكران آیات الهى قرار مى دهد.

معنی دروغ

دروغ در حوزه رذایل اخلاقی و نابهنجاری اجتماعی به معنای سخن ناراست، خلاف حقیقت و یا واقعیت و گفتاری ناحق است.
راغب اصفهانی در كتاب مفردات الفاظ القرآن بر این باور است كه اصل كذب و دروغ در گفتار است. تفاوتی در دروغ از این لحاظ نیست كه در گذشته اتفاق افتاده باشد یا در آینده؛ چنان كه تفاوتی از این جهت وجود ندارد كه دروغ نسبت به وعده‌ای باشد كه انجام نمی‌شود و یا امر دیگری باشد. (مفردات ص 478 ذیل واژه صدق)
البته برای دروغ اقسام و انواعی گفته‌اند و برای هر یك از آنها نام‌های خاصی گذاشته شده است. از جمله به افك و افترا و زور و خرص اشاره كرد.

شرایط قسم خوردن:

اوّل: كسى كه قسم مى خورد باید بالغ و عاقل باشد (و اگر مى‏خواهد راجع به مال خودش قسم بخورد باید در حال بالغ شدن سفیه نباشد و حاكم شرع او را از تصرّف در اموالش منع نكرده باشد) و از روى قصد و اختیار قسم بخورد، پس قسم خوردن بچه و دیوانه و مست و كسى كه مجبورش كرده‏اند، درست نیست و همچنین است اگر در حال عصبانى بودن بى قصد قسم بخورد...

علی بن محمد نوفلی می گوید:

از یکی از معصومین علیهم السلام شنیدم که فرمود: «همانا بنده ای در شب از خواب بلند می شود از شدت خواب و چُرت به راست و چپ می افتد و سرش روی سینه اش می افتد (اما با این حال مشغول نماز شب می شود) خداوند به ملائکه اش دستور می دهد درهای آسمان را باز کنند، سپس به ملائکه اش می فرماید: به این بنده من نگاه کنید که برای تقرب و نزدیکی به من به چه حالی افتاده، با اینکه من این نماز را بر او واجب نکرده ام، اما او به امید سه خصلت با این حال مشغول نماز شب است:

1. به خاطر گناهی که من او را بیامرزم.

2. به خاطر توبه ای که با او تجدید کنم و توبه اش را قبول کنم.

3. رزق و روزی اش را زیاد نمایم.

ای ملائکه من! شما را شاهد و گواه می گیرم که من همه این خصلت ها را برای او جمع کردم»

علل الشرایع، ج 2، ص 52.

اگر حتى خداوند، بندگانش را،از نافرمانى كردن و گناه ورزيدن نترسانيده بود، باز هم واجب بود كه انسان ، مرتكب هيچ گناهى نشود، تا به اين وسيله ، در برابر نعمتهاى او سپاسگزارى كرده باشد .

شرح : كسيكه گناه ميكند و فرمان خداوند را به جاى نمى آورد، در حقيقت ، نعمت هايى را كه خداوند به او داده است ، تباه ميكند. زيرا چنين كسى ، براى آن كه بتواند گناهى را مرتكب شود، ناچار بايد تمام نيروهائى را كه در وجودش هست ، به كار ببرد . در حاليكه خداوند، اين نيروها را، براى گناه و نافرمانى كردن به او نداده است .

خداوند، اين نيروها را، براى گناه و نافرمانى كردن به او نداده است .

فرزند عزيز، كسى را در نظر بگير، كه مى خواهد، بر خلاف فرمان خداوند، مرتكب گناه شود، و بطور مثال ، دست به دزدى بزند :

تندخوئى يك نوع ديوانگى است ، زيرا تندخو پشيمان ميشود، و اگر پشيمان نشود، ديوانگى اش پابرجا و پايدار شده است .

شرح : شخصى تندخو، نميتواند بر اعصاب خود مسلط باشد، و اعمال و رفتار خود را مهار كند. در نتيجه ، هنگام خشم و تند خوئى ، دست به كارهائى عقل سالم انجام آن را نمى پذيرد: زبان به بى ادبى و فحاشى مى گشايد، دست به شكستن و پاره كردن و دور ريختن چيزهاى مختلف مى زند. با ديگران نزاع و كتك كارى ميكند و باعث زخم و جراحت خود يا ديگران مى شود چه بسا ديده شده كه خشم و تند خوئى يك نفر. باعث نزاع دسته جمعى خانواده و دوستانش شده ، و سرانجام در ميان آنها جنايت و فاجعه ئى رخ داده . يا زيان و خسارت جبران ناپذير ديگرى پيش آمده است .

وقتى شخص تندخو، در حالت خشم به سر مى برد و باعث ايجاد چنين مشكلات و مصيبتهائى ميشود، حالت او شبيه نوعى ديوانگى است . زيرا او هم ، در آن لحظات ، مانند ديوانگان ، بر اعصاب خود تسلط ندارد و متوجه نيست كه مرتكب چه كارهائى ميشود .

البته شخص تندخو، پس از فرونشستن خشم ، از كارهايى كه انجام داده پشيمان ميشود و همين پشيمانى ، نشان ميدهد كه وى ، سر عقل آمده و متوجه زشتى آن كارهاى ديوانه وار خود شده است . يعنى خود او هم متوجه مى شود كه در آن لحظات خشم ، نوعى ديوانگى زود گذر گريبانش را گرفته و سپس رهايش كرده است .

اما اگر كسى باشد كه پس از فرونشستن خشم نيز، از انجام آن كارهاى زشت پشيمان نشود، معلوم ميشود كه آن حالت ديوانگيش زودگذر و موقتى نيست ، بلكه ديوانگى براى هميشه ، در وجود او، باقى و پاورجا مانده است .

اگر بردبار نيستى ، خود را وادار به بردبارى كن ، زيرا كسى كه خودرا به گروهى شبيه كند، به زودى از آنان مى شود .

امام علی علیه السلام

شرح : كسانى هستند كه برخى از صفات خوب انسانى ، بطور طبيعى ، در آنها وجود ندارد، مثلا در طبيعت آنها، از آغاز، صفت حلم و بردبارى وجود نداشته است ، و همواره در برابر كوچكترين ناملايمى ، آرامش خود را از كف داده ، و دست به كارهايى زده اند كه باعث ايجاد مشكلات و ناراحتيها فراوانى شده است .

بهترين راهى كه براى اينگونه افراد وجود دارد، آن است كه با اراده و تمرين ، خود را به آن صفت عادت دهند، تا رفته رفته ، بر اثر عادت ، آن صفت خوب جزو وجود آنها شود .

امام عليه السلام ، به عنوان نمونه ، صفت بردبارى را مطرح ساخته و در باره آن فرموده است : اگر خصلت حلم و بردبارى ، در طبيعت شما وجود ندارد، دليل بر آن نيست كه هرگز نميتوانيد حليم و بردبارى شويد. كافى است كه براى مدتى ، خود را به بردبارى وادار سازيد يعنى در برابر مسائلى كه آرامش شما را بر هم مى زند، سعى كنيد رفتارتان شبيه كسى باشد كه بطور طبيعى بردبار است و در برابر چنان مسئله يى ، آرامش خود را با بردبارى حفظ مى كند .

وقتى مدتى به اين كار ادامه داديد و رفتارى شبيه رفتار اشخاص بردبار در پيش گرفتيد، رفته رفته عادت مى كنيد كه هر وقت با چنان مسائلى روبرو شديد، همان رفتار را از خود نشان دهيد .

به اين ترتيب ، صفاتى كه در طبيعت شما وجود ندارد، بر اثر تمرين به صورت يك عادت در شما ايجاد مى شود. بطوريكه يك كسى نمى تواند تشخيص دهد كه آن صفت خوب ، از آغاز در طبيعت شما وجود داشته است ، يا خود با تمرين و عادت ، آنرا در وجودتان ايجاد كرده ايد

بزرگترين عيب آن است كه : عيبى را كه خود نيز داراى ، در ديگران ، عيب بشمارى .

شرح : كسانى هستند كه عيب و ايرادى را كه در اعمال و رفتار خودشان وجود دارد، نمى بينند و به حساب نمى آورند، اما همينكه آن عيب را، در شخص ديگرى ببينند، زبان به عيبجويى و انتقاد باز مى كنند، و همه جا و پيش همه كس ، از عيب آن شخص سخن مى گويند .

براى مثال : گاهى كسى را مى بينم ، كه براى حقوق انسانى ديگران ، ارزش ‍ قائل نيست ، حق مردم را پايمال ميكند، دستمزد كارى را كه ديگران برايش ‍ انجام داده اند نمى دهد، يا كم و با تاءخير ميدهند، قول و قرارهاى خود را به هم ميزند، و وعده هايى را كه به مردم داده است انجام نمى دهد. اما همين شخص ، به محض آنكه ديگرى ، كمترين حق او را پايمال كند، يا دستمزدش ‍ را يك ريال كمتر يا يك روز ديرتر بدهد، يا با او مختصرى بد قولى كند، يا وعده يى را كه به وى داده است انجام ندهد، فريادش به آسمان ميرود، و همه جا، از آن شخص ، عيبجوئى و انتقاد ميكند. شاعرى ، در همين معنى گفته است :

ببرى مال مسلمان و چو مالت ببرند - داد و فرياد بر آرى كه : مسلمانى نيست !

اى بندگان خدا ، دنيا بر شما همانسان ميگذرد كه بر پيشينيانتان گذشت و آنچه از دنيا گذشت ديگر باز نمى‏گردد و بهره‏هايش پايدار و هميشگى نيست آغاز و فرجام كارش همانند است ، كارهايش بشتاب مى‏گذرند و برهم پيشى ميگيرند و نشانه‏هايش آشكارند ، گويا هم اكنون بسوى رستاخيزتان ميكشانند چون شترانى كه ساربانهايشان به پيش ميرانند ، پس هر كس از خويش بيخبر ماند و بدنيا روى آورد در تاريكيها فروماند و بخطرهاى ناگوار فرو افتاد و اهريمنانش بسركشى وا داشتند و بدكاريهايش را بچشمش زيبا نمودند ، پس بهشت ، جايگاه پيشتازان ايمان است و دوزخ فرجام زياده روان است .

آنگاه بكار دبيرانت وارسى كن و بهترينشان را براى انجام كار هايت برگزين و براى دفتر آمار حكومت و نامه‏نگاريهاى محرمانه‏اى كه رازهاى دولت در آنها نهفته است كسى را انتخاب كن كه داراى برازندگيها و شايستگى‏هاى اخلاقى باشد و مقام دبيرى حكومت ، او را مغرور نگرداند و بر تو گستاخ نشود و در روبروى مردم بنافرمانيت نپردازد و چنان در كار خويش چيره و استاد باشد كه در وصول نامه‏هاى كارگزارانت كه بتو مى‏رسد و صدور پاسخهايى كه به آنها ميدهى هرگز غفلت نورزد و در آنچه براى تو مى‏ستاند و از سوى تو مى‏بخشد مراقبت كامل بكار برد ، هرگز در بستن پيمانهائى كه بسود تو است ناتوان نماند و با توانائى ، ترا از پيمانهائى كه بزيان تو است برهاند ، اندازه خويش بشناسد و مقامى را كه به او سپرده‏اى قدر نهد ، زيرا آنكس كه خويش و مسئوليتش را نشناسد ، اندازه و مقام ديگران را نيز نخواهد شناخت .

سوگند به قرآن

در همه دوره‌ها، انسان‌ها به چیزهایی قسم یاد می‌کردند، سوگند به مقدّسات مورد پرستش و نیز عزیزان، مورد قسم مردم در دوران مختلف بوده است.در دوران نزول قرآن، مردم به شراب، آلات موسیقی و زیبایی‌های معشوقه خود، قسم می‌خوردند. امّا قرآن کریم، مسیر سوگندها را تغییر داده و چیزهای دیگری را جایگزین کرد. قرآن در چهل موردی که سوگند یاد کرده است،علاوه بر خداوند به موضوعاتی مانند:قرآن، نفس، خورشید، آسمان، قلم و… سوگند یاد کرده است که هر یک دارای عظمتی وصف ناشدنی هستند و خود این سوگندها فکر بشر را به مطالعه و بررسی عظمت آنها متوجه می‌سازد:«و إنَّهُ لَقَسَم لو تَعلمُون عَظیم؛و این سوگندی بسیار بزرگ است، اگر بدانید».(سوره واقعه، ایه 76)

                                          حکم زناکار در قرآن

تعریف علم و ارزش علم و عالم از دیدگاه قرآن

به نظر می رسد، علم نوعی استدلال منطقی برای توصیف، تفسیر، توضیح، تبیین و شناخت پدیده ها و واقعیت های موجود در عالم خلقت است که همراه با مشاهده و تحلیل می باشد. به وسیله علم می توان موجودات جهان را استدلالی دسته بندی، و قوانین و روابط حاكم در بین آن ها را شناسایی كرد. كه نتیجه آن ساده شدن انجام كارها و شناخت پدیده هاست. به وسیله علم می توان در مورد جهان مادی قضاوت كرد كه چگونه هست و چه صفاتی دارد. و چگونه نیست چه صفاتی ندارد. هر دانشمندی بنابر اطلاعات زمان خود و تحقیقاتش نظریه های داده كه تا زمان بطلانش، كاربرد داشته است. اما نظریه هایی که منطبق بر آیات الهی است، بطلان ناپذیر است.

شخصى از امام پرسيد حال شما چگونه است ؟ فرمود :

چگونه خواهد بود حال كسى كه در بقاى خود ناپايدار ، و در سلامتى بيمار است ، و در آنجا كه آسايش دارد مرگ او فرا مى رسد!

حکمت 115، توجه به پایان پذیری دنیا

سرمايه اى از عقل سودمندتر نيست ،

و هيچ تنهايى ترسناك تر از خودبينى ،